fbpx

Dieta wegańska u dzieci

18 czerwca 2021
Klopsiki mięsno-warzywne

Dieta wegańska u dziecka budzi kontrowersje. Jako mama dwóch maluchów nie brałam jej pod uwagę, bo sama nie jestem weganką. Naszą dietę można określić jako flexitariańską, czyli w dużym uproszczeniu: jemy mięso sporadycznie. Jako osoba interesująca się żywieniem postanowiłam pochylić się nad tematem i dowiedzieć się więcej o diecie wegańskiej u maluchów. Skłoniła mnie do tego sytuacja w żłobku moje młodszego syna. Jednego dnia spotkałam mamę, która odbierała córkę z najstarszej grupy (2-3 latków). Mówiła do niej tak: „Zjadłaś dziś rybę na obiad! Czy wiesz, że ryba to też zwierzę? A my nie jemy zwierząt.”

Dziewczynka spuściła głowę, była zawstydzona, a mi zrobiło jej się bardzo żal. Potem jeszcze mama dodała: „Mam nadzieję, że ci chociaż smakowała.” Dla mnie ta sytuacja była bardzo smutnym doświadczeniem. Uważam, że było to ewidentne przelewanie winy na dziecko. Bo jak niby dwulatek, który ryby nigdy w domu nigdy nie dostał, ma wiedzieć, że „ryba to ryba”? Jestem pewna, że dziecko to nie ma zaświadczenia od lekarza, bo inaczej nie dostałoby takiego elementu na talerzu z kuchni.

Bo wiedzieć musicie, że w państwowym żłobku, przynajmniej w dwóch placówkach, z którymi miałam do czynienia, obowiązuje zasada, że wszelkie eliminacje w diecie mogą być wprowadzane na polecenie lekarza. Po prostu trzeba przynieść zaświadczenie od alergologa, że dziecko jest uczulone na określone produkty. W grupie mojego syna są takie dzieci, a panie przygotowujące posiłki uwzględniają to w menu. I to jest super, że żłobek wychodzi na przeciw potrzebom dzieci i rodziców.

I zanim przejdziemy dalej, to chcę zaznaczyć, że nie jestem w żadnym obozie. Od kilku dobrych lat bardzo mocno ograniczyliśmy mięso na rzecz warzyw i ryb. Jemy różnorodnie. Jeśli ktoś chce być weganinem, uważam to za jego wybór i nic mi do tego. Jeśli ktoś zjada codziennie mięso na obiad – to też jego sprawa. Wyniki badań są jednak ciekawym punktem wyjścia do dyskusji.

Czy dieta wegańska jest dobra dla dzieci?

Zostawiając jednak opisaną wyżej sytuację na boku, moją ciekawość wzbudziła inna kwestia: czy można stosować dietę wegańską u dzieci tak, by dostarczyć im wszystkich niezbędnych składników odżywczych?

Teorie są różne: jedni naukowcy twierdzą, że dobrze zbilansowana dieta wegańska dla dzieci jest w pełni bezpieczna i zdrowa. Tak samo jak dla dorosłych. Z kolei eksperci z Królewskiej Akademii Medycznej w Belgii opublikowali w maju 2019 roku raport na temat stosowania diety wegańskiej u dzieci. W Belgii rosły problemy zdrowotne dzieci będących na diecie wegańskiej (szacowano wtedy, że dzieci na takiej diecie stanowiły ok. 3% wszystkich). Stąd rozpoczęto badania, które miały wyjaśnić gdzie leży problem.

Badania Belgów i ESPGHAN

Eksperci z Królewskiej Akademii Medycznej uznali, że dieta wegańska nie jest odpowiednia dla dzieci, a narzucanie tak restrykcyjnej diety dziecku może prowadzić do zaburzeń rozwoju. Argumentowali to w ten sposób, że ciało dziecka wytwarza komórki mózgowe, przez co występuje zwiększone zapotrzebowanie na białko i niezbędne kwasy tłuszczowe. Ciało ich nie produkuje, musi być mu dostarczone poprzez białka zwierzęce. Jego brak może skutkować zahamowaniem wzrostu, niedożywieniem, niedokrwistością. Był nawet pomysł, by karać rodziców za to, że działają na szkodę własnych dzieci, proponując im taką dietę!

Opinia belgijskiej Królewskiej Akademii Medycznej była zbieżna z ostrzeżeniem Europejskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci (ESPGHAN), wydanym w 2017: „Małe dzieci, które są żywione w sposób wegański bez nadzoru lekarza i dietetyka, narażone są na wiele niedoborów żywieniowych, które dotyczą m.in. witaminy B12, wapnia, cynku i dobrej jakości białka. Niedobory te mogą wywołać bardzo poważne, negatywne skutki zdrowotne u dzieci”.

Raport opublikowany przez belgijską Królewską Akademię Medyczną został jednak dość szeroko skrytykowany za małą liczbą źródeł i niewłaściwe założenia. Wpłynęło to na publikację jego uzupełnienia i rozszerzenia, co również zostało w pewnych kręgach medycznych uznane za niewystarczające.

Wnioski z Danii

Allan M. Lund, główny lekarz w Rigshospitalet w Kopenhadze, w 2018 roku ogłosił, że dieta wegańska u dzieci może wiązać się z rozwojem różnych objawów mózgowych, osłabieniem mięśni, słabym kontaktem i padaczką. A w dłuższej perspektywie nawet upośledzeniem umysłowym. Dodał, że nie należy całkowicie usuwać z diety małych dzieci mięsa, jajek i nabiału bez uprzedniej konsultacji z dietetykiem, gdyż oprócz zaburzeń rozwojowych może to również powodować niedobory żywieniowe.

Badanie z Polski

Najciekawsze w tym wszystkim jest jednak ostatnie badanie, jakie przeprowadzono w Polsce. The American Journal of Clinical Nutrition opublikował kilka dni temu wyniki badania na grupie małych (5-10 lat) Polaków. Naukowcy odkryli, że w porównaniu do dzieci na diecie „wszystkożernej”, dzieci na diecie wegańskiej miały o 25% niższy poziom lipoprotein o niskiej gęstości (LDL lub niezdrowego cholesterolu). Jednak dzieci wegańskie miały zwiększone ryzyko niedoborów żywieniowych. Były bardziej narażone na niższy poziom witaminy B12, wapnia, witaminy D i żelaza w diecie.

Dzieci na diecie wegańskiej miały o około 5% niższą zawartość minerałów w kościach i były średnio o 3 cm niższe. Jest to ważne, ponieważ im wyższa zawartość minerałów w kości, tym wyższa gęstość mineralna kości. Ta 5% różnica jest niepokojąca, ponieważ ludzie w tym wieku mają ograniczony czas na zbudowanie odpowiedniej gęstości mineralnej kości; 95% masy kostnej osiąga się około 20 roku życia. Niższa gęstość kości wiąże się z wyższymi wskaźnikami złamań w późniejszym życiu.

To oczywiście nie są wszystkie badania, jakie pojawiają się w ostatnim czasie. Temat jest rozwojowy i z ciekawością będę się mu przyglądać.

Czy dieta wegańska jest rzeczywiście tak zdrowa?

Gdzie zatem leży prawda? Czy małe dzieci mogą czy nie być na diecie wegańskiej? Jeśli przyjmiemy założenie, że mogą pod warunkiem, że jest ona odpowiednio zbilansowana przez lekarza lub dietetyka, to nasuwa się pytanie ilu ludzi dorosłych, którzy są weganami faktycznie także ma tak przygotowaną dietę. Oraz ilu podchodzi w taki sposób do diety swoich małych dzieci?

Inną kwestią jest fakt, że w opublikowanym w 2021 roku rankingu U.S. News&World Report dieta wegańska znalazła się dopiero na 22. na 39 pozycji w kategorii dieta prozdrowotna. Natomiast dieta wegetariańska była na 11., a fleksitarianizm – „elastyczny wegetarianizm”, znacznie wyżej, bo na miejscu 3.

Dieta wegańska u dzieci – podsumowanie:

I o ile rozumiem względy etyczne rodziców, którzy są na diecie wegańskiej i taką dietę narzucają swoim dzieciom, to obawiam się właśnie, że niewielu z nich taką dietę faktycznie konsultuje z dietetykiem, by faktycznie minimalizować szanse na niedobory witamin czy składników mineralnych. Nasuwa się także pytanie: czy pomyśleli oni, że gdy sami byli dziećmi, to diety wegańskiej w zasadzie nie było? W latach 80. czy 90. w każdym polskim domu jadło się wiejskie jajka, ryby czy niewielkie ilości mięsa, którego przecież nie było za bardzo w sklepach. Nikt nie wprowadzał restrykcyjnych diet. Dzięki temu dzisiejsi rodzice maluchów mieli szansę wykształcić np. zdrowe kości przez spożywanie różnorodnych produktów. Wierzę, że działają oni w dobrej wierze, ale czy jednak na pewno mają pełną wiedzę i są świadomi, że restrykcyjna dieta powinna być ułożona przez specjalistę? To pytanie pozostawiam otwarte.

Napiszcie co sądzicie o diecie wegańskiej dla dzieci.

Do przeczytania!

E.

Linki do źródeł:

Powyższa artykuł nie może zastąpić wizyty u specjalisty. W przypadku jakichkolwiek problemów ze zdrowiem należy skonsultować się z lekarzem.

Jak oceniasz ten wpis?

Kliknij gwiazdkę, aby ocenić!

Średnia ocena 0 / 5. Liczba głosów: 0

Jak dotąd brak głosów! Bądź pierwszą osobą, która oceni ten post.

Podobne wpisy

Komentarze

2 odpowiedzi na “Dieta wegańska u dzieci”

  1. vehanka pisze:

    No tak, ale czy analogicznie powstają badania na temat zatem osoby ją stosujące diety mięsnej u dzieci? To, że cos jest powszechne, nie oznacza, że jest wlaściwe.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Tutaj możesz dodać zdjęcie do komentarza

Dieta wegańska u dzieci


Dieta wegańska u dziecka budzi kontrowersje. Jako mama dwóch maluchów nie brałam jej pod uwagę, bo sama nie jestem weganką. Naszą dietę można [...]
@MadameEdith on Instagram