fbpx

Jak odkładać sztućce w trakcie i po posiłku?

4 marca 2018

jak odkładać sztućce

Do napisania tego wpisu skłoniła mnie niedawna sytuacja. Byłam zaproszona na kolację do dość eleganckiego miejsca. Osoba siedząca po mojej lewej stronie już na początku zabrała mi mój talerzyk wraz z nożem do smarowania masła. Krótko mówiąc sięgnęła po talerzyk ustawiony po swojej prawej stronie, zamiast ten z lewej. Potem sytuacja była coraz bardziej rozwojowa. Obserwując co goście robili ze sztućcami pomyślałam, że może warto poruszyć kwestię we wpisie na blogu i odpowiedzieć na pytanie: jak odkładać nóż i widelec na stole. Bo o samym układaniu już pisałam we wpisie „Jak nakryć stół?„.

Savoir-vivre był  jednym z moich totalnie ulubionych przedmiotów na studiach. Wykładał go absolutnie genialny i uroczy człowiek – Pan Cezary Ikanowicz, który można powiedzieć „zjadł zęby” pracując całe lata w dyplomacji. Ileż na jego zajęciach było ciekawostek, smaczków i niuansów! Całe szczęście zostawiłam sobie notatki i jego książkę (z autografem dla pilnej studentki, która zdała egzamin na 5). Teraz mogę wrócić do tych tematów i podzielić się z Wami wiedzą, jaką wyniosłam z tego jakże praktycznego przedmiotu.

Wiem, że są tacy, który wpis ten mogą potraktować jako fanaberię i wiedzę mało przydatną. Od razu więc napiszę, że jeśli ktoś tak uważa, to w tym momencie powinien przejść na inną stronę. Nie mam zamiaru nikogo przekonywać, że warto posiąść wiedzę o dobrych obyczajach i poprawnym zachowaniu przy stole. Nigdy bowiem nie wiadomo kiedy taka wiedza może nam się przydać. I nie chodzi tu o to czy odwiedzamy droższe czy tańsze restauracje czy o to, że nie odwiedzamy ich wcale. To wiedza uniwersalna, którą możemy wykorzystywać podczas domowych okazji czy przyjęć w gronie znajomych. Tyle tytułem wstępu. Czas na konkrety.

Jak odkładać sztućce? – ciekawostki ze sztućcami w roli głównej:

Na początku garść ciekawostek i rzeczy, które wcale nie są dla większości osób oczywiste:

  • nie powinno się rozpoczynać jedzenia do momentu, gdy wszyscy przy stole nie dostaną podanego dania

Oczywiście tak jest w teorii. Na eleganckich przyjęciach do jednego gościa przypisany jest jeden kelner i wtedy faktycznie wszyscy dostają posiłek na w tym samym momencie. W dobrych restauracjach, nawet przy obsługiwaniu większych stolików jest dokładnie tak samo. Gorzej sprawa się ma w lokalach aspirujących do bycia eleganckimi. Tam często jedna osoba obsługuje kilkoro gości i w związku z tym musi wrócić do kuchni raz czy nawet dwa razy po dania. W zależności od lokalu, jego wielkości, a także sprawności kucharzy, zależy jak szybko wszyscy dostaną swoje porcje. Może się to przeciągnąć do kilku minut. Wtedy sytuacja jest dość krępująca dla osób, które dostały danie na początku. W teorii powinny czekać, aż wszyscy dostaną swoje talerze. Ale co w sytuacji gdy serwis lub kuchnia się nie wyrabia i goście muszą czekać, a dania stygną? Wówczas w dobrym tonie będzie jeśli zwolnimy współbiesiadników z konieczności czekania i zaproponować, by zaczęli jeść. Nie jest to w końcu ich wina, że obsługa czegoś nie dopilnowała.

  • talerzyk na pieczywo wraz z nożem zawsze leży po lewej stronie naszego nakrycia

Nie sięgajcie więc nigdy po ten z prawej nawet, jeśli stoi blisko głównego talerza. Jeśli sięgniecie po ten z prawej, osoba siedząca po Waszej prawicy będzie postawiona w niekomfortowej sytuacji: albo będzie zmuszona podebrać nakrycie swojemu sąsiadowi lub też będziecie zmuszeni fatygować obsługę i prosić o dodatkowy talerzyk. To z kolei może zostać źle odebrane przez osobę, która pierwotnie skorzystała z Waszego nakrycia.

  • nie dotykamy jedzenia palcami

Tylko w wyjątkowych sytuacjach, przy jedzeniu określonych elementów mięsa drobiowego, możemy chwycić jedzenie dłonią.

  • noża oraz łyżeczki do kawy nie wkładamy do ust

Tak, łyżeczki do kawy, nawet po posłodzeniu i zamieszaniu, nie oblizujemy! Z własnych obserwacji wiem, że mało kto tego przestrzega.

  • ziemniaki rozdrabniamy na talerzu widelcem i nie kroimy ich nigdy nożem

Mowa oczywiście o gotowanych ziemniakach. Ziemniaki opiekane można jak najbardziej kroić.

  • nie kroimy nożem sałaty, rozdrabniamy ją za pomocą widelca

Dlatego też tak ważne jest dokładne umycie, wysuszenie i porwanie sałaty przez przygotowaniem sałatki. Kawałki nie powinny być zbyt duże, by nie sprawiały trudności jedzącym.

  • sosu używamy jedynie do polania mięsa, nie polewamy nim ziemniaków i innych składników drugiego dania

Przyznajcie się: tak właśnie robicie w domu, prawda? Spokojnie, my też! Bo wiadomo, że ziemniaki / kasza wtedy lepiej smakują. Na eleganckim przyjęciu jednak mogłoby być to uznane za brak ogłady.

  • serwetkę rozkładamy na kolanach, nie zawiązujemy jej wokół szyi, nie wsadzamy jej też za dekolt

Do dziś uśmiechamy się na wspomnienie naszej wizyty w dwugwiazdkowej restauracji Il Gallo d’Oro na Maderze. Niemiec siedzący przy stole obok na samym początku wieczoru rozpiął guzik w śnieżnobiałej koszuli, rozłożył materiałową serwetę i wsadził ją za kołnierz. Siedział z nią 4 godziny, bo tyle trwała kolacja.

Jak odkładać sztućce?

Pozycja wyjściowa

Tak zwykle ułożone są sztućce w restauracji, która czeka na gości: nóż znajduje się po prawej stronie, a widelec po lewej (lub odwrotnie w przypadku osób leworęcznych). W zależności od okazji, widelców i noży może być więcej. Może towarzyszyć im też łyżka. Więcej o tym pisałam we wpisie: „Jak nakryć stół?„.

Jak odkładać sztućce

Pauza

Gdy zaczniemy jeść nie opieramy sztućców o brzegi talerza oraz nie kładziemy użytych sztućców na obrusie, by go nie poplamić. Chodzi po prostu o to, by sztućce się nie zsunęły i nie znalazły się w efekcie na obrusie. Sztućce położone na talerzu są bezpieczniejsze, trudniej o nie zahaczyć i je zrzucić.

Widelec i nóż powinny zawsze spoczywać na talerzu. Jeśli chcecie zrobić przerwę, wówczas należy położyć je na talerzu na godzinie 8 i 16. Nie powinny się jednak krzyżować, bo to może sugerować obsłudze „poproszę o dokładkę”.

Wariacją tej sytuacji jest sytuacja, gdy na kolanach mieliście serwetkę i chcecie np. pójść do toalety. Wówczas sztućce zostawiamy w tym samym ułożeniu, a serwetkę kładziemy po lewej stronie talerza (nie zostawiamy jej np. na krześle). Nie ma przy tym znaczenia czy serwetka jest papierowa czy materiałowa.

Jak odkładać sztućce

Kolejne danie

Gdy jedno z dań Wam nie smakowało lub po prostu nie chcieliście go zjeść do końca, wówczas można zasygnalizować prośbę o kolejne danie z menu. Wystarczy skrzyżować nóż z widelcem na środku talerza.

Dziękuję, bardzo mi smakowało

Aby skomplementować szefa kuchni należy położyć nóż i widelec równolegle do siebie skierowane w prawą stronę ostrzem / zębami.

Jak odkładać sztućce

Podobało mi się, będę tu wracać

Jeśli chcecie zakomunikować, że wizyta Wam się podobała, a jedzenie smakowało i zamierzacie ponownie odwiedzić dane miejsce, wówczas możecie położyć widelec na nożu i ułożyć je na godzinie 5.

Jak odkładać sztućce

Dziękuję, już skończyłem/am

Gdy kończymy posiłek i chcemy dać kelnerowi sygnał, by zabrał talerz, wówczas wystarczy ułożyć sztućce równolegle do siebie na godzinie 17. Uwaga: profesjonalny kelner zacznie zbierać naczynia dopiero w momencie, gdy wszyscy skończą jeść. Nigdy wcześniej, by nie wywoływać presji na osobach, które jeszcze konsumują.

Jak odkładać sztućce

Jeśli do deseru lub też po nim piliście kawę / herbatę, wtedy łyżeczkę (nieoblizaną!) odkładamy po prawej stronie, na spodku.

Jak odkładać sztućce, gdy nie byliśmy zadowoleni?

Nie smakowało mi

Jeśli chcecie natomiast przekazać, że danie nie przypadło Wam do gustu, wystarczy ułożyć sztućce na godzinie 7 i 17 i włożyć ostrze noża w zęby widelca.

Jak odkładać sztućce

Słaba obsługa

Za pomocą sztućców można też wyrazić niezadowolenie z serwisu. Wystarczy skrzyżować nóż i widelec tak samo, jak w przypadku komunikatu „nie smakowało mi”, ale tworząc literę „V”.

Jak odkładać sztućce

Reklamacja

By zakomunikować chęć złożenia reklamacji, należy położyć nóż i widelec po bokach talerza i usytuować je ostrzem/zębami do dołu.

Jak odkładać sztućce

Nn koniec życzę Wam, byście mieli okazję odkładać sztućce tylko w pozytywny sposób.

Do przeczytania!

E.

P.S. Waszej uwadze polecam dwie bardzo dobre książki dot. savoir-vivre’u, z których korzystałam na studiach i podczas pisania wpisu:

  • Cezary Ikanowicz, Jan W. Piekarski – „Protokół dyplomatyczny i dobre obyczaje”, Oficyna SGH
  • Arantxa G. de Castro – „Poradnik dobrych manier”, Świat Książki




Jak oceniasz ten wpis?

Kliknij gwiazdkę, aby ocenić!

Średnia ocena 4.3 / 5. Liczba głosów: 78

Jak dotąd brak głosów! Bądź pierwszą osobą, która oceni ten post.

Podobne wpisy

Komentarze

16 odpowiedzi na “Jak odkładać sztućce w trakcie i po posiłku?”

  1. Paweł pisze:

    No, wszystko fajnie. Tylko jedno ale…
    Jeżeli, podczas omaniania ułożenia sztućców na talerzu, mówimy o „godzinie 7″(siódmej) to konsekwentnie mówmy o „godzinie 5” (piątej) a nie 17 (siedemnastej).
    Lub, jeżeli siedemnasta to, konsekwentnie – dziewiętnasta. Nie sądzę, aby do tak, w sumie prostych porad, potrzebna była cała doba…
    Pawda, Madam?

  2. Ellie pisze:

    Anglicy odłożą sztućce ząbkami do dołu, tak jak były trzymane podczas całego posiłku, ale zakończenie spożywania dania sygnalizować bdęzie odłożenie sztućców na 18 🙂 To przesunięcie ma ogromny sens, jeżeli popatrzymy na dania „jednosztućcowe”. Zupna łyżka odłożona na godzinę 17 sygnalizować będzie przerwę w posiłku, na godz 18 – koniec spożywania danego dania. Bliższe nam odkładanie sztućców na godzine 17 będzie tu mylace. Poza tym w przypadku niektórych dań dopuszczalne jest włożenie serwetki za kołnierzyk koszuli, choć już niekoniecznie jego rozpięcie 🙂

  3. Super wpis! Zawsze zastanawiałam się jak to dokładnie zrobić i to w dobry sposób, żeby nie podpaść teściowej. Dziękuję!

  4. Dominika pisze:

    Jestem wieloletnim managerem restauracji i pracuję na przyjęciach. Przykro to napisać, ale Polacy w 90% nie wiedzą jak odkladać/układać sztucce po skończeniu posiłku (czy w trakcie). Sztucce leżą wiec we wszelkich możliwych konfiguracjach..
    Ogólnie o ilości gaf przy stole z których nie zdawają sobie sprawy, możnaby napisać książkę:( Począwszy od serwetek na dekolcie, a skończywszy na składaniu talerzy jeden na drugim;)

  5. M3m pisze:

    Znowu ta sama bzdura ze sztućcami powielana w internecie…
    Istnieją tylko dwa ustawienia:
    sztućce dotykają stołu – nie skończone
    sztućce całe znajdują się na talerzu – skończone, do zabrania.

    • Madame Edith pisze:

      Przykro mi, ale jesteś w błędzie. Dla rozwiania wątpliwości polecam książki na ten temat – przywołuję tytuły we wpisie lub ewentualnie zajęcia/warsztaty z savoir-vivre.

  6. Asia pisze:

    A ja zawsze odkładam widelec ząbkami w dół. Wydawało mi się że tak jest poprawnie. Y ciebie jest odwrotnie. Są dwie możliwości czy powinnam inaczej odkładać widelec?

    • Madame Edith pisze:

      Z tego co wiem obie wersje są poprawne i ułożenie sztućców zależy od przyjętego stylu. Sztućce bowiem można układać, nakrywając do stołu, koło talerza zarówno ząbkami do góry (sposób angielski), jak i ząbkami do dołu – skierowane do obrusa (sposób francuski). Tak samo można odkładać widelec po posiłku – zębami do góry lub do dołu, przy czym można się wtedy sugerować pierwotnym nakryciem stołu. Ważne jednak, by ostrze noża skierowane było w lewą stronę.

  7. Ania pisze:

    mega fajny post!

  8. Halina pisze:

    Co z osobami leworęcznymi. Wypada przełożyć sztućce i używać ich tak jak nam wygodniej czy się męczyć, może tłumaczyć? Często własnie męczę się z nożem w prawej ręce żeby nie wyjść na ignorantkę w mniej znanym mi towarzystwie :(.

    • Madame Edith pisze:

      Halino,
      Oczywiście, że można, a nawet trzeba dla własnej wygody, przełożyć. Nie ma sensu się męczyć. Tak w zasadzie, to na przyjęciach, gdzie goście są rozsadzeni wg odgórnego planu, a organizator wie, że dana osoba jest leworęczna, nakrycia od razu powinny być ułożone odpowiednio.

  9. Megi pisze:

    A co należy zrobić z łyżką, po zjedzeniu zupy?

  10. Ala pisze:

    Cóż to za cudna filiżanka?

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Tutaj możesz dodać zdjęcie do komentarza

Jak odkładać sztućce w trakcie i po posiłku?


Do napisania tego wpisu skłoniła mnie niedawna sytuacja. Byłam zaproszona na kolację do dość eleganckiego miejsca. Osoba siedząca po mojej lewej [...]
@MadameEdith on Instagram